Wat is Sensorische Informatieverwerking?

Wat is Sensorische Informatieverwerking? Een Duik in het Begrip en de Geschiedenis van deze Belangrijke Hersenfunctie

Sensorische informatieverwerking is een cruciaal aspect van hoe we als mensen de wereld ervaren en ermee omgaan. Maar wat houdt het precies in? En hoe kunnen problemen in dit gebied worden aangepakt? In dit artikel verkennen we de complexe wereld van sensorische informatieverwerking.

Wat is Sensorische Informatieverwerking?

Sensorische informatieverwerking verwijst naar de manier waarop onze hersenen sensorische informatie uit onze omgeving ontvangen, organiseren en interpreteren, om ons in staat te stellen adequaat te reageren. Onze zintuigen nemen voortdurend informatie op over onze omgeving en ons eigen lichaam, zoals geluid, temperatuur, lichaamsbewegingen, en tactiele ervaringen.

De Ontstaansgeschiedenis van Sensorische Informatieverwerking

Het concept van sensorische informatieverwerking heeft zijn oorsprong in het werk van dr. A. Jean Ayres, een ergotherapeut en onderwijswetenschapper uit de Verenigde Staten. Zij ontwikkelde in de jaren '60 en '70 van de vorige eeuw het raamwerk van sensorische integratie. Ayres was geïnteresseerd in hoe afwijkingen in sensorische informatieverwerking de ontwikkeling van kinderen konden beïnvloeden, met name hun leerprocessen, gedrag en motorische vaardigheden.

Sensorische Integratie

Ayres introduceerde het concept van sensorische integratie, een proces waarbij de hersenen verschillende stukken sensorische informatie tegelijkertijd organiseren om het lichaam effectief te laten reageren op zijn omgeving. Ze geloofde dat problemen met sensorische integratie kunnen leiden tot uitdagingen in het dagelijks leven en leren.

Problemen met Sensorische Informatieverwerking

Problemen met sensorische informatieverwerking kunnen zich op verschillende manieren uiten, zoals overgevoeligheid voor zintuiglijke prikkels (bijvoorbeeld niet tegen harde geluiden kunnen), ondergevoeligheid (niet opmerken van prikkels zoals pijn), problemen met motorische coördinatie, of moeilijkheden met het uitvoeren van complexe taken. Deze problemen kunnen invloed hebben op verschillende aspecten van iemands leven, waaronder schoolprestaties, sociale interacties en dagelijkse activiteiten.

Oplossingen voor Problemen met Sensorische Informatieverwerking

Sensorische informatieverwerkingsproblemen treden op wanneer het zenuwstelsel moeite heeft met het ontvangen en reageren op informatie die via de zintuigen wordt ontvangen. Hier zijn 25 voorbeelden van hulpmiddelen en oefenmaterialen die kunnen helpen bij het beheersen van deze uitdagingen:

1. Verzwaarde dekens, vesten of knuffels: Ze bieden diepe druk die kan helpen om het lichaam te kalmeren en te organiseren.
2. Sensorische bak of tafel: Hiermee kunnen kinderen experimenteren met verschillende texturen en materialen in een gecontroleerde omgeving.
3. Fidget speelgoed: Dit kan helpen bij het omgaan met sensorische overbelasting en het bevorderen van focus.
4. Geluidsdempende koptelefoon: Deze kunnen nuttig zijn voor kinderen die gevoelig zijn voor geluid, om hen te helpen zich te concentreren of zich te ontspannen.
5. Tactiel speelgoed: Dit speelgoed met verschillende texturen kan helpen om de tastzin te ontwikkelen en te reguleren.
6. Balansbord of wobble board: Kan helpen bij het verbeteren van het evenwichtsgevoel en de proprioceptie.
7. Trampoline: Springen kan helpen bij het beheersen van energie en het verbeteren van de proprioceptieve input.
8. Bubbelbuis of sensorische projector: Deze kunnen helpen om een kalmerende en visueel stimulerende omgeving te creëren.
9. Therapieballen: Deze kunnen een zachte sensorische stimulatie bieden en kunnen ook de balans en coördinatie verbeteren.
10. Theraputty of klei: Dit kan helpen bij het verbeteren van de fijne motoriek en kan een nuttige tactiele sensorische ervaring bieden.
11. Orale motorische hulpmiddelen, zoals kauwsieraden of -speelgoed: Deze kunnen nuttig zijn voor kinderen die sensorische input zoeken door kauwen of bijten.
12. Lichtprojectors: Ze kunnen een rustige omgeving creëren die visueel stimulerend is.
13. Veilige schommel of hangmat: Het schommelen kan een nuttige proprioceptieve en vestibulaire input geven.
14. Diverse voelmaterialen, zoals schuim, zand, waterparels: Ze kunnen gebruikt worden voor tactiele exploratie en desensibilisatie.
15. Vestibulaire apparatuur, zoals een spin disk of rocker board: Deze kunnen helpen bij het reguleren van het evenwichtssysteem.
16. Smaak- of geurkaarten: Ze kunnen helpen bij het verkennen en accepteren van verschillende smaken of geuren.
17. Tactiele matten of tegels: Ze kunnen een verscheidenheid aan texturen bieden voor tactiele exploratie en desensibilisatie.
18. Drukvesten: Ze kunnen diepe druk bieden, wat kan helpen bij het reguleren van het sensorische systeem.
19. Beweeg- of trilpads: Ze kunnen een tactiele en proprioceptieve input bieden.
20. Visuele timers: Ze kunnen helpen bij het bieden van een visuele referentie voor tijd, wat nuttig kan zijn voor kinderen die moeite hebben met het begrip van tijd.
21. Blinddoeken: Kan helpen bij het verminderen van visuele prikkels in een overweldigende omgeving.
22. Tactiele borstels: Kunnen helpen bij tactiele desensibilisatie en het verbeteren van de huidgevoeligheid.
23. Muziekinstrumenten: Kunnen helpen bij het bieden van auditieve input en het ontwikkelen van ritme en coördinatie.
24. Snoezelruimte: Een speciaal ingerichte ruimte met zachte verlichting, zachte texturen en rustige activiteiten kan een veilige plek bieden om overstimulatie te beheren.
25. Yoga of mindfulness apps: Deze kunnen helpen bij het beheren van angst en het bevorderen van lichaamsbewustzijn.

Deze hulpmiddelen moeten worden aangepast aan de individuele behoeften van het kind en idealiter worden gebruikt in samenwerking met een ergotherapeut of een andere zorgprofessional. Elk kind is anders en zal unieke voorkeuren en uitdagingen hebben als het gaat om sensorische verwerking.

Samenvatting

Sensorische informatieverwerking is een complex maar essentieel aspect van hoe onze hersenen functioneren. Begrip en erkenning van sensorische informatieverwerking en de mogelijke problemen hiermee, is van cruciaal belang om ondersteuning te kunnen bieden aan mensen die hiermee worstelen. Het werk van dr. A. Jean Ayres in dit gebied blijft een fundament voor veel van de huidige benaderingen en interventies.